Vergeestelijken?

In Touch. Olieverfschilderij van Yoyo van der Kooi. Klik op de afbeelding voor haar website.

In het huis waar ik woon, het Dominicanenklooster in Huissen, is een vormingscentrum gevestigd. Het heeft als motto: Bezinning, Bezieling, Beweging. Onlangs was er in het kader van het verhuur van ruimten een meditatiegroep in het centrum. De groep bleek bij het eten te bidden. De leiding van de groep had kaartjes gedrukt met in het Nederlands en Engels de tekst van het gebed.

Op het eerste gezicht leek de tekst tamelijk conventioneel. Maar er stond iets in dat mij prikkelde en mij bevestigde in mijn gevoel dat niet alle gebedsformulieren even goed zijn. Zo werd de ‘Heilige Vader’ gevraagd dit voedsel te vergeestelijken. De biddende tafelgenoten moesten zich zien als de blaadjes aan de bloem die God zelf zou zijn.

De Bijbel is aards

Waarom zou het voedsel vergeestelijkt moeten worden? Is het niet bestemd voor het lichaam? Dit doet me denken aan de tijd toen ik nog maar kort dominicaan was. Met een iets oudere dominicaan in opleiding vertaalde ik psalmen uit het Latijn. De Latijnse vertaling van de psalmen die toen in gebruik was, dateert uit de tweede eeuw en is tamelijk slecht. We vertaalden voor onszelf.

Ik herinner me nog de teleurstelling van mijn medebroeder toen we bijvoorbeeld bij Psalm 72 bleken te bidden dat in de tijd van de Messias, de koning, er een overvloed van koren zou zijn in het land. Een overvloed van koren – dat leek wel wat armoedig vergeleken met de geestelijke schatten die hij (en ook ik toen) verwachtte. De Bijbelse teksten zijn meestal heel concreet, aards, lichamelijk.

Openheid voor het lichamelijke

Ik denk dat voedsel niet vergeestelijkt moet worden. Het voedsel is er voor het lichaam. Ik wil geen scheiding maken tussen het lichamelijke en het geestelijke. Het geestelijke is niet iets wat boven het lichaam uitsteekt en van een hogere orde is. Laat staan dat het lichamelijke altijd moet wijken voor het geestelijke.

Het geestelijke is voor mij een dimensie van het lichamelijke. Het is in mijn ogen allereerst de openheid van ons lijf voor andere lijven, andere mensen, voor het vertrouwde en het onverwachte, voor God. Een maaltijd kan een plek zijn waar mensen voor elkaar opengaan, delen, elkaar ontmoeten. Het wordt dan ook een geestelijke gebeurtenis. Maar het voedsel hoeft daarvoor niet vergeestelijkt te worden.

Met een dergelijk gebed ga je op de vlucht voor je lichaam en de wereld. Meditatie wordt een bovenwerelds gebeuren in plaats van een oefening om openheid te scheppen in jezelf voor het andere en de ander. Door blaadjes te zijn van de bloem die God is, wordt het ‘andere’ tot het mijne gemaakt. Het klinkt mooi, maar je sluit je op in jezelf. Het klinkt bezielend, maar het is te  weinig bezonnen en brengt weinig in beweging.

Delen:

2 Comments

Opgeslagen onder Geloven vandaag

2 Responses to Vergeestelijken?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *