Waardig communiceren?

Bij gelegenheid van het vieren van Sacramentsdag hebben de Nederlandse bisschoppen op 10 juni een brief gepubliceerd over ‘waardig communiceren’. De brief is zoals men mag verwachten, traditioneel van inhoud.

De bisschoppen wijzen erop dat een Eucharistieviering niet gebruikt mag worden als een mogelijkheid om te demonstreren. Dit lijkt me juist. Het gaat niet aan om de voorganger te provoceren door zich uitbundig als een homo te presenteren, terwijl men weet dat samenlevende homo’s volgens de huidige leiding van de kerk in zonde leven en niet mogen communiceren. Maar ook de kerkelijke leiding moet de mensen in de parochies niet prikkelen door steeds meer te verharden en de eisen van de oude moraal steeds strikter toe te passen.

De bisschoppen eisen dat men katholiek gedoopt is. Dat is wat merkwaardig, want er is een dooperkenning tussen de meeste christelijke kerken. Je bent gedoopt of niet, maar in welke kerk is alleen een administratieve handeling.

Volledig delen
Ook eisen de bisschoppen het volledig delen van het geloof van hun kerk. Het is niet zo duidelijk wat dit inhoudt. Betekent dat men het eens moet zijn met een bepaalde theologie van de Kerk? Geven de katholieken allen hetzelfde antwoord op de vraag wat geloven in de Eucharistie inhoudt?

Ik denk dat dit nauwelijks zal lukken: ook onder katholieken zijn de geloofsovertuigingen divers. Moet men zich niet beperken tot de instemming van mensen met het Eucharistisch gebed? Kan en mag men wel meer eisen?

Een andere eis is dat men niet in een levensstijl volhardt die zondig heeft of dat men zich bewust is een zware zonde te hebben bedreven. Dan moet men eerst biechten. Ook hierover is discussie mogelijk. Ook de Eucharistie is tot vergeving van zonden; elke ontmoeting met Christus is helend en vergevend. De biecht is maar een van de mogelijkheden om vergeving te ontvangen. In sommige Oosterse kerken kent men de sacramentele belijdenis niet of nauwelijks.

Onwaardig?
De bisschoppen halen in dit verband een schijnbaar zware tekst aan van Paulus (ze geven de verkeerde Bijbelplaats aan: 1 Kor 1,27 moet zijn 1 Kor 11,27): ‘Wie op onwaardige wijze het brood eet of de beker van de Heer drinkt, bezondigt zich aan het lichaam en Bloed des Heren.’

In dit gedeelte van de brief gaat het erom dat de een teveel van de gezamenlijke maaltijd neemt en dat anderen honger lijden. Dat zijn waarschijnlijk de mensen die arbeider of slaaf zijn en zich niet zo gemakkelijk vrij kunnen maken om op tijd bij de viering te zijn. Op deze mensen moet gewacht worden. Anders tast je het wezen van de gemeente aan.

Dat is veel concreter dan wat de bisschoppen zeggen: het ontvangen van de Communie een verbondenheid veronderstelt met de kerk. Het zou beter geweest zijn om te verwijzen naar Matteüs 5, 23: ‘Als je dan je gave offert op het altaar en jij je daar herinnert dat je broeder iets tegen je heeft, laat je gave daar voor het aanschijn van het altaar en ga eerst heen: verzoen je met je broeder en dan kun je komen en je gave offeren.’ Ook dit klinkt concreter dan wat de bisschoppen zeggen en heeft geen uitleg nodig.

Uitnodiging
De brief van de bisschoppen heeft iets benauwends. Ik zou ervoor zijn dat we in vrijheid discussiëren over de vraag of de Eucharistie niet opengesteld moet worden voor allen die daaraan willen deelnemen en zich in de viering herkennen. Dit niet omdat het er niet toe zou doen wat mensen geloven of welke levensstijl zij erop na houden, maar om precies zo te getuigen dat ieder wordt uitgenodigd tot het rijk van God.

Klik hier om de brief van de bisschoppen te lezen (pdf)

Delen:

9 Comments

Opgeslagen onder Kerk

9 Responses to Waardig communiceren?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *