De goden zijn van de Olympus neergedaald. Ze hebben hun intrek genomen in Londen. Over hun bewoning kunnen ze niet klagen. Evenmin over de plaatsen waar ze hun kunsten laten zien. Koninklijke gebouwen als Buckingham Palace and Hampton Court vormen de achtergrond van respectievelijk Beach Volleyball spelers en de wielrenners. Ik heb ooit in Olympia op de startlijn gestaan van de wedloop van de klassieke Olympische spelen. Toen was er niet veel moois te zien.
De officiële ideologie is dat meedoen belangrijker is dan winnen, maar zowel deelnemers als toeschouwers weten dat het om het winnen gaat. De strijd gaat over niets.
Een van de mooie locaties van de Olympische Spelen in 2012: Beach Volleybal op de stoep van Buckingham Palace.
Zeker, er wordt tegenwoordig geld gegeven aan de winnaars. Als ik me niet vergis krijgt een Nederlandse gouden medaille winnaar € 30.000. Als een bedrijf je daarna inhuurt voor de reclame ga je behoorlijk verdienen. De sporters zeggen dat het hun niet om het geld gaat – al is dat mooi meegenomen – maar om de medaille en zelfs dat niet.De gouden medaille is louter als ding niet veel geld waard. Het gaat om de eer, het prestige, de glorie.
Daar gaat het de deelnemende landen ook om. Ze zijn bereid veel in de deelname te investeren. Het winnen van eremetaal blijkt mede af te hangen van de rijkdom van het deelnemende land. De talrijke blessures, opgelopen bij de voorbereiding kosten handenvol geld.
De deelnemers zien elkaar als concurrenten. Zij spiegelen zich aan elkaar. Het afdalen van de Olympus heeft als resultaat dat de deelnemers goden worden voor elkaar en voor hun eigen land. De winnaars trekken alle aandacht, ze worden bejubeld, de verliezers worden vergeten of verguisd. Het ereschavot blijft een schavot, waarop de beslissing kenbaar gemaakt tussen winnaars en verliezers. Wat is eer, prestige, glorie? Is er iets vluchtiger?
De Jamaicaanse sprinter Usain Bolt is een grootheid. Alleen al in Nederland keken bijna drie miljoen mensen naar zijn glorieuze 9,64 seconden op de 100 meter.
De mate waarin de deelnemers gericht zijn op het winnen van een medaille is indrukwekkend. Jaren van voorbereiding van fysieke en mentale training. Een streng regime van wat wel en wat niet gegeten mag of moet worden. Terwijl ascese in de christelijke traditie bijna verdwenen is, bloeit zij volop in de sport.
Toevallig lazen we in het koorgebed tijdens de eerste week van de Olympische spelen de gelijkenissen in Matteüs 13, 44-46 waarin het rijk van God vergeleken wordt met iemand die een schat vindt, verborgen in een akker, alles verkoopt wat hij heeft en die akker koopt en met een koopman die een kostbare parel vindt en alles verkoopt om die parel te kopen. Die gespannenheid op het doel herken ik in verschillende deelnemers die zich soms als medaillekandidaten profileerden, om vervolgens binnen de kortste keren te verliezen.
Het Nieuwe Testament gebruikt verschillende keren het beeld van de atletiek. Paulus spoort ons aan hard te lopen en ons alles te ontzeggen om een onvergankelijke krans te winnen, ons te harden en onszelf onder strikte tucht te houden zodat we zoals bij het boksen niet in de lucht te slaan (1Kor 9, 24-27). Paulus zelf hoopt niet voor niets gelopen te hebben (Gal 2,2), wat wel dreigt te gebeuren met zijn adressanten, die eerst zo goed liepen (Gal 5, 7).
De schrijver van de brief aan de Hebreeën spoort ons aan vastberaden de wedstrijd te lopen waarvoor we hebben ingeschreven (Hebr 12, 1). Maar in de eerste brief aan Timoteüs schrijft Paulus: ‘Oefen jezelf in de godsvrucht. Want de lichamelijke oefening is van weinig nut’ (4,7-8).
Ik kijk met belangstelling naar de verschillende sporten en vind het soms spannend. Maar als puntje bij paaltje komt, weet ik dat sport, in elk geval topsport, van weinig nut is. Ik hoop dat Nederland de Olympische spelen van 2028 niet toegewezen krijgt. Ik zou liever zien dat het geld dat men de komende jaren wil besteden aan de goden van de Olympus, zou worden gebruikt voor de gewone man en vrouw, jongen en meisje. Of zouden die Olympische goden de enigen zijn die mensen in beweging kunnen brengen? Dat zou triest zijn.