Kloosterleven: een feest van vrijheid

Het was een mooie dag in Zwolle. Mooi was het weer, mooi was de sfeer in het Dominicanenklooster dat net buiten de singel ligt die de oude kern van Zwolle omgeeft.

Richard Steenvoorde en Matthijs Meeuwsen verbonden zich op 21 september voor drie jaar aan de dominicanen. Klik op de foto voor een verslag.

Richard Steenvoorde en Matthijs Meeuwsen verbonden zich op 21 september voor drie jaar aan de dominicanen. Klik op de foto voor een verslag.

Het klooster is een stoer gebouw met een hoge neogotische kleurrijke kerk, in de apsis daarvan een groot orgel en boven de plek waar vroeger – in de liturgie van vóór het Tweede Vaticaans Concilie – het altaar stond een bronzen kroon, gemaakt door de edelsmid Brom. In deze kerk verbonden zich twee mensen, beiden rond de veertig, aan de Orde van de Predikers – populair genoemd de Dominicanen – voor drie jaar.

In die kerk heb ik me in 1962 voor de rest van mijn leven verbonden aan deze Orde. Een dergelijke verbintenis wordt ‘professie’ genoemd.

Ik herinner mij het ritueel als een tamelijk sober en zelfs koel gebeuren. Ik las een korte tekst voor waarin ik gehoorzaamheid beloofde aan de magister van de Orde en zijn opvolgers en dat was het dan. Ik had zelf ook geen feestelijk gevoel. De zwaarte van die belofte woog op mij. Je belooft nogal wat, een heel leven zet je op een bepaald spoor. De andere sporen kap je af.

Ik denk dat ik deze belofte alleen kon doen omdat ik besefte dat wanneer de consequenties niet meer te dragen waren, ik alsnog ontslagen kon worden van de professie. Sommige mensen hebben bij hun huwelijk geen feestelijk gevoel. Een bruid vertelde me dat ze op de ochtend van haar huwelijk op het punt had gestaan er vanaf te zien, maar dat haar tante zo verstandig was geweest haar niet serieus te nemen. Zij gaf haar een glas cognac en duwde haar min of meer de kerk in. Nu is ze al enige tientallen jaren samen met haar man en zijn ze vier kinderen verder.

De feestelijkheid bestond deze keer hierin dat de professie werd afgelegd in een eucharistieviering en dat elementen van de rite van de inkleding – je krijgt dan het habijt aangetrokken – werden herhaald. Zo werd de oude vraag gesteld: ‘wat verlang je‘. Op zich een bijna niet te beantwoorden vraag, een vraag zoals ‘wie ben je?’

Gelukkig hebben de eerste generaties van Predikers barmhartig het antwoord al opgeschreven: ‘Gods barmhartigheid en die van jullie’. Dat is een uiterst reëel antwoord. We maken allen fouten. Zonder de barmhartigheid en de compassie van anderen, vooral van de medebroeders en medezusters, red je het niet. Vragen om de barmhartigheid van God helpt je te leven in het vertrouwen dat er van je gehouden wordt wat je ook uitspookt.

Na de professie vormen zusters, broeders en leken een kring en omhelzen de feestelingen. Hier houden Matthijs Meeuwsen en mijn medebroeder Henk Jongerius elkaar even vast.

Na de professie vormen zusters, broeders en leken een kring en omhelzen de feestelingen. Hier houden Matthijs Meeuwsen en mijn medebroeder Henk Jongerius elkaar even vast.

Een ander element dat werd ontleend aan de rite van de inkleding was ‘het welkom’. Alle aanwezige leden van de Dominicaanse Familie, broeders, zusters, leken, vormden een kring. De twee net geprofesten gingen rond en kregen en gaven een hartelijke omhelzing. Zo werd nog eens bevestigd dat zij welkom waren in de Orde.

Een deel van de feestelijkheid was dat de Nederlandse provincie van de Orde weer nieuw leden kreeg. Of ze blijvertjes zijn, moet de toekomst uitwijzen.

Een andere bron van deze feestelijkheid was dat het kloosterleven niet in de eerste plaats wordt gezien als een ascetische oefening of als een drievoudige keuze voor iets negatiefs, geen macht, geen bezit, geen seks, maar zich richt op datgene wat werkelijk van belang is in het menselijk leven. De Orde stimuleert eigen verantwoordelijkheid en persoonlijke begaafdheid. Ze beschouwt iedere broeder na zijn opleiding als een volwassene, die verstandig met de regels van de Orde omgaat die dan ook niet verplichten op zonde, en waarin gedispenseerd kan worden.

De sfeer is die van de vrijheid. Niet die van een ordeloze chaos, maar die van een feest.

*

Zie ook: ‘Rijk der hemelen is realiteit en idealiteit tegelijk’

Delen:

2 Comments

Opgeslagen onder Vieringen en sacramenten

2 Responses to Kloosterleven: een feest van vrijheid

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *