Pinksteren, feest van verrassingen

Het verhaal gaat dat toen Bram Stemerdink in 1973 benoemd werd tot staatssecretaris van Defensie in het kabinet Den Uyl, men op het ministerie niet bepaald blij was.

Stemerdink was enige tijd beroepsmilitair geweest, maar moest ontslag nemen toen hij door een ongeluk een oog verloor. Hij was lid van een kritische PvdA-fractie in de Tweede Kamer, waarin van oudsher een pacifistische traditie aanwezig was.

‘Wie zonder zonden is, werpe de eerste steen’ – een van de vele omkeringen van Jezus.

Wat wist Stemerdink af van de formele en vooral de informele lijnen van invloed en macht op dit ministerie? De ambtenaren gingen ervan uit dat zij de route van dit ministerie moesten blijven bepalen.

Zijn voorganger was zo vriendelijk geweest een lijst te maken van alle rangen en standen in het leger, zodat de nieuwe staatssecretaris dadelijk wist welke rang de man had die zijn kamer binnenkwam.

Toen de noodzakelijke documenten waren ondertekend, werd van Stemerdink verwacht dat hij een korte redevoering zou houden om de komst van de nieuwe staatssecretaris te markeren. Maar Stemerdink stond op en zei: ‘Er is plotseling oorlog. Wat moet ik doen?’

De ambtenaren stonden met hun mond vol tanden. Er bleek geen scenario te zijn voor wat de staatssecretaris, de minister en andere betrokkenen moesten doen. Dat was een pijnlijke ervaring. Binnen de kortste keren werd het gat gedicht.

Bram Stemerdink in 1972

En hoe zorgde Stemerdink ervoor dat hij een generaal niet aansprak met kolonel? Hij noemde iedereen gewoon mijnheer of mevrouw.

Vanaf het eerste moment dat Stemerdink op het ministerie zat, had hij gezag, zonder dat door conflicten te hoeven te veroveren. Hij verraste mensen en zette hen op een ander spoor.

Zulke verrassingen waardoor mensen zonder geweld op een ander spoor worden gezet, komen in de Bijbel vaak voor. Van Jezus wordt verschillende keren verteld dat hij deze methode gebruikte, die veel creativiteit vraagt.

‘Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen’, zegt Jezus tegen een groep wetsgetrouwe mensen, die vinden dat een vrouw die vreemdgegaan was volgens de strenge interpretatie van de wet van Mozes uitgedreven en gestenigd moest worden. Jezus verrast hen met zijn vraag en ze druipen af, de oudsten het eerst.

Als iemand (een Romeinse soldaat) je dwingt een mijl lang zijn bagage te dragen – waarschijnlijk zijn wapens – dring er dan op aan het nóg een mijl te doen. Dan zal hij nog eens nadenken voor hij weer een slachtoffer kiest. En ook zei Jezus: je moet God bedanken die u alles gegeven heeft. Geef God wat je gekregen hebt. Dat zou wel eens kunnen betekenen dat je geen offers moet brengen: je krijgt alles voor niets; je kunt betalen met niets.

Pinksteren is een groot verrassingsfeest. Zijn die daar spreken geen Galileeërs? Normaal te arm om tempelbelasting te betalen, maar nu sprekend alsof de wereld van hen is?

Er zijn verrassingen in overvloed. De bekering van Paulus, de toelating van niet-joden tot het Jodendom, het ontstaan van het christendom, de snelle groei van deze beweging die heel de wereld over ging.

Wie weet welke verrassingen ons nog te wachten staan. Daar kunnen ook onaangename bij zitten.

Delen:

Schrijf een reactie

Opgeslagen onder Bijbel

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *