Bidden: open durven staan

’s Avonds in bed schijnt voor jong en oud de aangewezen tijd en plek te zijn om te bidden. De dag is voorbij. De volgende dag is nog even weg. Je kunt niets meer veranderen aan de dag die voor­bij is. Voor de komende dag heb je alleen je verwachtingen en verlan­gens. Alles is herinnering en hoop. Je bent alleen, zelfs als de man of vrouw van wie je houdt, dicht bij je ligt.

Voor velen is bidden een soort nadenken over jezelf. Voor mij is bidden opengaan voor God. Je openen voor Gods dynamiek, liefde, aandacht en stille aanwezig­heid. Woorden zijn eigenlijk overbo­dig. Soms zijn ze zelfs hin­derlijk. God weet toch wel wat ons be­roert. Van God verwacht ik niet de oplossing van mijn problemen. Maar ik wil in de levensstroom van God staan, Gods Adem door mij heen laten gaan.Ik bid om te mogen delen in Gods creati­viteit, in het scheppen van nieuwe verhoudingen, in Gods lief­de. Ik bid voor anderen dat zij leven mogen ontvan­gen uit God, de bron van alle leven. Soms sta ik vol pijn of verdriet voor God. En dan krijg ik vaak het gevoel dat ik verder gedra­gen wordt. Of ik ben dankbaar en word daardoor gevoed. Soms bén ik er alleen maar voor God. Dan weer verlang ik God te ‘zien’.

Het is een oude joodse en christelijke traditie dat gebeden kort moeten zijn. Kort maar intens. Gebeden zijn hartenkre­ten. Wanneer ik (voor de zoveelste) keer op het nieuws hoor dat er mensen zijn omgebracht, dan zeg ik vaak ‘mijn God’. En in die korte kreet die vanuit mijn tenen lijkt te komen, wordt alles gezegd. Toen de leerlin­gen Jezus vroegen hen te leren bidden, gaf hij hun een korte tekst die (ongeveer) luidde:

Vader, je naam worde geheiligd,
je rijk kome,
geef ons elke dag ons brood van de toekomst
en vergeef ons onze zonden
want ook wij vergeven aan ieder die ons iets schuldig is;
en leid ons niet in beproe­ving.

Uit dit voorbeeld van Jezus ontdekken we hoe we­ kunnen bidden in zijn geest. Het gaat er niet om een theorie te bestude­ren. Je moet het gewoon doen. Al doende ontdek je de zin ervan en wordt het op een ge­geven moment een deel van je leven.

De voortdurend veranderende luchten boven de aarde kunnen zo ontzagwekkend zijn dat we ze met 'hemel' verbinden.

Het is goed te bidden zonder beelden. Elk beeld dat we van God hebben, schiet tekort. God wijkt voor alle namen die wij geven. Wel kan het ene beeld beter zijn dan het andere, daar kom ik nog op terug.

In het Neder­lands wordt God door­gaans met ‘U’ aangespro­ken of met het ouderwetser, maar voor sommigen vriendelijker ‘Gij’. In de ons omrin­gende landen gebruikt men woorden die wij normaal met ‘je’ en ‘jij’ vertalen. Het lijkt mij­ een goede zaak God niet meer aan te spreken met het inmiddels wat af­stande­lijke ‘U’, maar met het intiemere ‘jij’. God is niet zo ver weg van ons. God is aanwezig in onze relaties met anderen. God is verbonden­heid. God is in de wereld als schepper, mensgeworden woord en Adem.

Bidden met eigen woorden (of zonder woorden) is de diepste vorm van bidden. Maar het kan ook met geleende woor­den. Dat kan voordelen hebben. Dagelijks bid ik uit de psal­men. Daarin krijg ik te maken met situaties en emoties, die groter zijn dan ikzelf. Ze geven me de kans om mijn emoties en gevoelens in een grote­re ruimte te plaatsen.

De psalmen confronteren mij met gevoelens van haat en wraak en angst. Eigenlijk wil ik daar boven staan, ik spaar ze op in mijzelf, zonder er iets mee te doen. Dat kan ziek maken, maar de psalmen geven me de kans die gevoelens te uiten. Tegelijk leiden ze mij naar het vertrou­wen dat God recht zal doen. Dat bevrijdt mij van ­mijn vaak ongerichte gevoelens.

Ik volg niet alle woorden van de psalm. Ik laat me meevoe­ren met een bepaald woord, een bepaalde ge­dachte. Later kom ik wellicht weer terug bij de tekst. Het zingen van de tekst bevor­dert het gevoel dat ik in een grotere ruimte sta. Die ruimte ver­bindt me met anderen: met de mensen met wie ik zing, met de mensen namens wie ik wil bidden, met de mensen die ik liefheb of die ik juist als vijand zie. In de verzen van de psalm las ik mijn eigen woorden in. Mijn woord­loosheid krijgt lucht. Dat kan ook bij andere liederen gebeuren: plotseling raakt me een woord, gaat het door me heen, en welt een kort maar intens gebed op.

De psalmen zijn snel op te zoeken in de Willibrordbijbel op Internet.