De kerk moet een rommeltje blijven

Om de eucharistie te vieren is niet zo gek veel nodig…

Onlangs belde mij een negentigjarige nicht. Ze had op zondagmorgen gekeken naar de uitzending van de eucharistie bij gelegenheid van het negentigjarig bestaan van de KRO. Ze had zich zeer geërgerd over de bisschop die voorging. Hij was nauwelijks in staat geweest de gebeden te lezen. Het gedoe van mijter op mijter af vond ze niets, en hetzelfde met het kalotje op en af.

Nu was er eens een volle kerk, maar de aanwezigen en de kijkers werden geconfronteerd met een voorganger die de indruk maakte aan de ziekte van Alzheimer te lijden en zijn geheugen te verliezen. Nee, de viering was een aanfluiting, Ze was een slechte reclame. Mijn nicht en haar overleden man zijn jaren als koster actief geweest. Zij weet waarover zij het heeft.

Mijn eerste reactie was het met haar eens te zijn. Tot op zekere hoogte ben ik dat nog.

Wie voorgaat, moet daartoe bekwaam zijn. Het is nou juist de taak van de voorganger leiding te geven, te zorgen dat de viering geen chaos wordt of een rommeltje. Niet voor niets wordt er aandacht besteed aan de vorming en opleiding van toekomstige voorgangers.

Het gaat daarbij niet om het volgen van regels, voorgaan is een communicatieve taak. Communicatie bevorderen tussen de aanwezigen met elkaar en met God. Als je dit niet meer kunt, is het beter niet voor te gaan en dit ambt neer te leggen, hoe pijnlijk dit ook is.

Zelf ben ik niet meer in staat om voor te gaan, althans niet voor een grote groep. In het geval van mijn nicht was de voorganger ten dele blind. Nu kan er een blinde voorganger zijn, maar hij of zij moet dan wel bijzonder goed opgeleid zijn. Dat was in dit geval niet zo. Als je blind wordt in je ouderdom kun je allerlei handigheden niet meer aanleren.

In dezelfde week dat mijn nicht mij belde, hoorde ik een verhaal – of het waar is weet ik niet – over iemand die toegelaten was tot de Vrijmetselarij, maar toen zijn lidmaatschap zou ingaan bekende dat hij dertien moorden had begaan – waarschijnlijk in een oorlogssituatie. Dit riep de vraag op of men een dergelijk iemand toe moest laten. Aan jezelf bouwen samen met anderen wordt vaak als doel gezien van de Vrijmetselarij. Kan dit wel met iemand die zoveel bloed aan zijn handen heeft?

Ik denk en ik hoop dat deze mens het lid worden van de kerk nooit verhinderd zou worden. Lid worden van de kerk heeft als consequentie dat je een ommekeer in je leven maakt. Dat je het verleden afzweert en open gaat voor de Geest van Jezus.

De kerk is een groep mensen die beseffen tekort te schieten, te falen, de barmhartigheid van anderen nodig te hebben. We kunnen geen reclame maken voor de kerk zoals supermarkten wel doen en ook sommige hulporganisaties en verenigingen met ideële doelstellingen.

De kerk is niet het mooiste in deze wereld. Voor de mooiste muziek moet je in de kerk zijn? Nergens anders is het zo rijk aan symbolen en mooie kleding dan in de kerk? Voor de beste architectuur moet je in de kerk zijn?

De kerk bestaat uit mensen die zoeken naar gerechtigheid voor iedereen en niet bereid zijn haar met onrecht en met geweld af te dwingen. De kerk bestaat niet uit helden, uit alleen succesrijke lieden. De kerk is een beetje een rommeltje, zelfs in de liturgie. Dat moet toch maar blijven. Als er maar in de Geest van Jezus gevierd en geleefd wordt.